ปฏิบัติการเรื่อง การแยกสารโดยวิธีการกรองและการสกัดด้วยตัวทำละลายโดยใช้เอทานอลและน้ำ

         เมื่อวันที่ 17 เดือนมกราคม 2564 เวลา 10.40 - 12.20  น. ณ ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ SMP โรงเรียนพัฒนาอิสลามวิทยา ได้มีการจัดการเรียนการสอนปฏิบัติการวิชาเคมี เรื่อง การแยกสารโดยวิธีการกรองและการสกัดด้วยตัวทำละลายโดยใช้เอทานอลและน้ำ ให้กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยมีอาจารย์อาแอเสาะ มะตารี  เป็นอาจารย์ประจำวิชาเคมี และมีเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการเป็นผู้ช่วยแลปปฏิบัติการกับนักเรียน

            การกรอง เป็นวิธีที่ใช้สำหรับแยกของแข็งออกจากของเหลวโดยที่ของแข็งไม่ละลายอยู่ในของเหลว หรือแยกของแข็งที่ละลายน้ำและไม่ละลายน้ำซึ่งปนอยู่ด้วยกัน วิธีการกรองโดยทั่วไปจะใช้กรวยกรอง ซึ่งเมื่อเทสารผ่านกระดาษกรอง ของเหลวจะไหลลอดผ่านรูกระดาษกรองไปได้ ส่วนของแข็งจะถูกแยกอยู่บนกระดาษกรอง หรือนำของแข็งทั้งคู่มาวางไว้บนกระดาษกรอง แล้วเทน้ำลงไปสารที่ละลายน้ำได้จะไหลลอดผ่านรูกระดาษกรองไป ส่วนสารที่ไม่ละลายน้ำจะติดอยู่บนกระดาษกรอง

            การสกัดด้วยตัวทำละลาย (sovent extraction) เป็นวิธีที่ใช้กันอย่างกว้างขวาง ในอุตสาหกรรม เช่น การสกัดน้ำมันพืชเพื่อใช้ประกอบอาหาร โดยนำวัตถุดิบมาจากเมล็ดของพืชชนิดต่าง ๆ ได้แก่ เมล็ดทานตะวัน ถั่วเหลือง ปาล์ม ถั่วลิสง ข้าวโพด เมล็ดบัว งา และรำข้าว ในการสกัดน้ำมันพืชนิยมใช้เฮกเชนเป็นตัวทำละลาย หลังการสกัดจะได้สารละลายที่มีน้ำมันพืชละลายอยู่ในเฮกเซน จากนั้นนำไปกรองเอากากเมล็ดพืชออก แล้วนำสารละลายไปกลั่นแยกลำดับส่วนเพื่อแยกเฮกเซนจะได้น้ำมันพืช ซึ่งต้องนำไป ฟอกสี ดูดกลิ่น และกำจัดสารอื่น ๆ ออกก่อน จึงจะได้น้ำมันพืชสำหรับใช้ปรุงอาหาร ทั้งนี้ การสกัดด้วยตัวทำละลาย เป็นวิธีการแยกสารที่ใช้มากในชีวิตประจำวัน เป็นการแยกสาร ที่ต้องการออกจากส่วนต่าง ๆ ของพืชหรือจากของผสมต้องเลือกตัวทำละลายที่เหมาะสมในการสกัดสารที่ต้องการ