วันจันทร์ที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562

ปฏิบัติการชีววิทยา เรื่อง การศึกษาการเคลื่อนที่และระบบทางเดินอาหารของไส้เดือนดิน


วันที่ 11 พฤศจิกายน 2562 เวลา 08.00– 09.20 น. ณ ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ โครงการ SMP โรงเรียนคัมภีร์วิทยา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/1 smp ได้เข้ามาใช้บริการเพื่อทำการทดลองวิชาชีววิทยา เรื่อง การศึกษาการเคลื่อนที่และระบบทางเดินอาหารของไส้เดือนดิน โดยมี อ.ซอปียะห์ มะบูมิ่ง อาจารย์ประจำวิชาชีววิทยา เป็นผู้สอน และนักวิทยาศาสตร์เป็นผู้ช่วยสอนปฏิบัติการ
วัตถุประสงค์

1.สังเกตการเคลื่อนที่และทางเดินอาหารของไส้เดือนดิน
2.สืบค้นข้อมูลและอธิบายกระบวนการย่อยอาหารของไส้เดือนดิน


ไส้เดือนดิน เป็นสัตว์ที่อยู่ในไฟลัมแอนนิลิดา มีระบบทางเดินอาหารเป็นแบบช่องเปิด 2 ทาง (Two holetube)ทางเดินอาหารของไส้เดือนดินประกอบด้วยปาก ซึ่งเป็นรูเปิดทางด้านหน้าของปล้องที่หนึ่ง ต่อจากปากก็จะเป็นช่องปาก(Buccal cavity) คอหอยมีกล้ามเนื้อหนาช่วยในการฮุบกิน มีกระเพาะพักอาหารและมีกึ๋นช่วยในการบดอาหาร ลำไส้สร้างน้ำย่อยปล่อยออกมาย่อยอาหาร สารอาหารจะถูกดูดซึมเข้าสู่ระบบเลือด เพื่อลำเลียงไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกายส่วนสารที่ย่อยไม่ได้ก็จะถูกขับออกทางช่องทวารหนักที่อยู่ทางส่วนท้ายของลำตัวเป็นกากอาหาร

ไส้เดือนดิน มีระบบทางเดินอาหารแบบสมบูรณ์ คือ ประกอบไปด้วย ปาก(mouth) -> คอหอย(phaynx) -> หลอดอาหาร(esophagus) -> กระเพาะพักอาหาร(crop) -> กึ๋น(gizzard) -> ลำไส้(intestine) -> ทวาร(anus)
ภาพที่ 1 แสดงระบบทางเดินอาหารของไส้เดือนดิน


 1. ปาก(mouth) อยู่บริเวณปล้องแรกสุด มีริมฝีปาก 3 พู ใช้ขุดดินและช่วยในการเคลื่อนที่
 2. คอหอย(phaynx) อยู่บริเวณปล้องที่ 4-6 ลักษณะพองออกเล็กน้อย มีกล้ามเนื้อหนา แข็งแรง ช่วยในการกลืนอาหารให้อาหารผ่านเข้าสู่กระเพาะพักอาหารได้
 3. หลอดอาหาร(esophagus) อยู่บริเวณปล้องที่ 6-12 ลักษณะเป็นท่อขนาดเล็กกว่าคอหอย เป็นทางผ่านของอาหาร
 4. กระเพาะพักอาหาร(crop) อยู่บริเวณปล้องที่ 12-16 ลักษณะเป็นถุงผนังบาง
 5. กึ๋น(gizzard) ประกอบด้วยผนังกล้ามเนื้อที่แข็งแรงมาก ทำหน้าที่บดอาหารให้มี ขนาดเล็กลง
 6. ลำไส้(intestine) เป็นทางเดินอาหารที่ยาวที่สุด เซลล์ที่บุผนังลำไส้จะปล่อยน้ำย่อยออกมาย่อยอาหาร อาหารที่ย่อยแล้วจะถูกดูดซึมเข้าสู่เซลล์ของร่างกาย
 7. ทวารหนัก(anus) เป็นช่องเปิดปลายสุด ทำหน้าที่ขับถ่ายกากอาหารออกนอกร่างกาย

ภาพประกอบการทดลอง
วีดีโอ 1. การนำเสนอระบบทางเดินอาหาร
วีดีโอ 2. การนำเสนอระบบทางเดินอาหาร

การที่นักเรียนได้ปฏิบัติจริงทำให้นักเรียนเกิดองค์ความรู้ได้ด้วยตนเองผ่านการทดลองและสื่อประกอบต่างๆ เพราะนี่คือ หัวใจของการเรียนการสอนที่เน้นผุ้เรียนเป็นสำคัญโดยมีครูเป็นผู้อำนวยความสะดวกและเป็นแหล่งความรู้ในการจัดการเรียนการสอนให้กับผู้เรียน

1 ความคิดเห็น: