การเรียนการสอนปฏิบัติการเคมีเรื่อง การทดลองสมบัติกรด – เบสของสารละลายเกลือ ให้กับนักเรียนโรงเรียนสุทธิศาสน์วิทยา

ปฏิบัติการเคมีเรื่อง การทดลองสมบัติกรด – เบสของสารละลายเกลือ

          เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2562 เวลา 13.00 – 13.40 น. ณ ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ โรงเรียนสุทธิศาสน์วิทยา นางสาวยารีย๊ะ บูงา ครูผู้สอนรายวิชาเคมี ได้ทำการเรียนการสอนปฏิบัติการเคมีเรื่อง การทดลองสมบัติกรด – เบสของสารละลายเกลือ ให้แก่นักเรียนในโครงการ SMP ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยมีนักวิทยาศาสตร์ประจำโรงเรียนเป็นผู้ช่วยในการสอนปฏิบัติการครั้งนี้

ปฏิกิริยาระหว่างกรดกับเบส

         จากทฤษฎีกรด-เบสของเบรินสเตตและลาวรี กรด คือสารที่ให้โปรตอน และเบสคือ สารที่รับโปรตอน เมื่อกรดทำปฏิกิริยากับเบส จึงมีการถ่ายโอนโปรตอนระหว่างกรดและเบสนั่นเอง

          ตัวอย่างปฏิกิริยาระหว่างกรดอ่อนกับเบสแก่ เช่น ปฏิกิริยาระหว่างกรด CH3COOH และเบส NaOH ได้เกลือโซเดียมแอซิเตต (CH3COONa) และน้ำ
          CH3COOH (aq) + NaOH (aq)  CH3COONa (aq) + H2O (l)

ปฏิกิริยาระหว่างกรดและเบสในน้ำนี้จะทำให้สารละลายที่ได้แสดงสมบัติเป็นกรด เบส หรือกลางได้ ซึ่งพิจารณาได้เป็น 2 กรณี
          1. ในกรณีกรดและเบสทำปฏิกิริยากันแล้วมีกรดหรือเบสเหลืออยู่ ถ้ามีกรดเหลืออยู่สารละลายแสดงสมบัติเป็นกรด ถ้ามีเบสเหลืออยู่สารละลายก็จะแสดงสมบัติเป็นเบส
          2. ถ้ากรดกับเบสทำปฏิกิริยากันหมดพอดี ได้เกลือกับน้ำ สารละลายของเกลือที่ได้จากปฏิกิริยา จะแสดงสมบัติเป็นกรด เบส หรือกลาง ขึ้นอยู่กับชนิดของเกลือนั้นว่ามาจากกรดและเบสประเภทใด ทั้งนี้เพราะเกลือแต่ละชนิดจะเกิดการแตกตัวและทำปฏิกิริยากับน้ำ เรียกว่า ไฮโดรไลซีส ซึ่งจะทำให้สารละลายแสดงสมบัติกรด-เบสต่างกัน รายละเอียดอยู่ในหัวข้อต่อไป

ข้อมูลจาก : https://il.mahidol.ac.th/e-media/acid-base/c10.htm

จุดประสงค์การทดลอง

         1. ทดลองเพื่อศึกษาสมบัติกรด - เบสของสารละลายเกลือ

         2. ระบุสมบัติกรด – เบสของสารละลายเกลือจากอินดิเคเตอร์

         3. ระบุชนิดของไอออนที่ส่งผลต่อกรด – เบสของสารละลายเกลือ

วัสดุ อุปกรณ์ สารเคมี

         1. โซเดียมคลอไรด์ (NaCl)

         2. โซเดียมแอซีเตต (CH₃COONa)

         3. ยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์

         4. น้ำกลั่น

         5. ช้อนตักสาร

         6. หลอดทดลองขนาดกลาง

         7. แท่งแก้วแก้วคน

         8. กระบอกตวง ขนาด 10 ml.

         9. หลอดหยด

         10. บีกเกอร์ ขนาดเล็ก

         11. เครื่องชั่งสาร

วิธีการทดลอง

              1. นำ NaCl และ CH₃COONa 0.2 มิลลิกรัม ใส่ลงในหลอดทดลอง หลอดละ 1 ชนิด จากนั้นเติมน้ำปริมาตร 5 ml. ลงในแต่ละหลอด คนสารด้วยแท่งแก้วคนจนได้เป็นสารละลายเนื้อเดียว

              2. หยดยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ลงไปหลอดละ 2 หยด เขย่า และทำการสังเกตสีของสารละลายแล้วเปรียบเทียบกับแถบสีของยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ที่ pH ต่างๆ ดังรูป พร้อมบันทึก pH ของสารละลายเกลือแต่ละชนิด

ผลการทดลอง