การศึกษาปฏิกิริยาเคมี

เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2561 เวลา 13.30– 14.40 น. ณ ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ โครงการ SMP โรงเรียนคัมภีร์วิทยา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/1  ได้เข้ามาใช้บริการเพื่อทำการทดลอง เรื่อง การศึกษาปฏิกิริยาเคมี โดยมี อ.มูฮัมหมัดซุกรี มาแจ เป็นผู้สอน และนักวิทยาศาสตร์เป็นผู้ช่วย

วัตถุประสงค์การทดลอง

1.นักเรียนสมารถอธิบายการเกิดปฏิกิริยาเคมีได้

2.สามารถเขียนสมการเคมีที่เกิดขึ้นได้

ปฏิกิริยาเคมี คือ กระบวนการเปลี่ยนของสารตั้งต้นไปเป็นสารใหม่ โดยปริมาณสารตั้งต้นจะลดลง และปริมาณสารใหม่จะเกิดขึ้นและเพิ่มปริมาณขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเวลาผ่านไป  โดยสามารถเขียนให้เข้าใจง่ายด้วยสมการเคมี  

สมการเคมี  เป็นสัญลักษณ์ที่แสดงการเกิดปฏิกิริยาเคมีระหว่างสารตั้งต้น (อาจเป็นปฏิกิริยาระหว่างโมเลกุล อะตอม หรือไอออนก็ได้) เพื่อเกิดเป็นผลิตภัณฑ์ โดยเขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ และสูตรโมเลกุลที่เป็นตัวแทนของธาตุที่อยู่ในสารประกอบ

ซึ่งในการทดลองในครั้งนี้นักเรียนได้นำสารตั้งต้นต่างชนิดกันในแต่ละกลุ่มมาทำปฏิกิริยา เช่น 

ปฏิกิริยาระหว่าง กรดกับเบส ได้ผลิตภัณฑ์เป็นเกลือ 

                      ดังสมการเคมี: HCl  + NaOH → NaCl + H₂O 

ปฏิกิริยาระหว่าง โพแทสเซียมไอโอไดด์ กับ ลารละลายเลด (II) ไนเตรต เกิดเป็น ตะกอนสีเหลืองของเลด(II) ไอโอไดด์ PbI2(s) และสารละลายโพแทสเซียมไนเตรต(KNO3).

                      ดังสมการเคมี: KI + Pb(NO3)2 = PbI2 + KNO3 

สมการเคมีที่ได้จากทำปฏิกิริยาระหว่างโพแทสเซียมไอโอไดด์ กับ ลารละลายเลด (II) ไนเตรต

ภาพประกอบการทดลอง

     จากการที่นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเองทำให้นักเรียนได้ทราบถึงหลักการหรือขั้นตอนการเกิดปฏิกิริยาเคมีและสามารถเขียนสมการเคมี ระบุสารตั้งต้นและผลิตภัณฑ์ที่เกิดขึ้น นอกจากนี้นักเรียนยังสามารถเชือมโยงและอธิบายปฏิกิริยาเคมีที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันได้ เช่น ปฏิกิริยาการเกิดสนิมเหล็ก กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง (Photosynthesis) ของพืช เป็นต้น